Bu belge, komut satırı üzerinden, anahtar fonksiyonlarının nasıl yapılandırılacağını anlatmaktadır. Farklı fonksiyonlar ile ilgili detaylı yapılandırmalara geçmeden önce, komut satırı arayüzünün nasıl kullanılabileceğini anlamak daha uygun olacaktır.

Kullanıcı yetki seviyeleri

Anahtarı işletmeye yetkili kullanıcılar aşağıdaki yetki seviyelerinde yaratılabilir.

• Seviye 1: Bu kullanıcı seviyesi, sadece monitör yetkilerine sahiptir. Bu seviyedeki kullanıcı grafik arayüzüne giriş yapamaz ve yapılandırma üzerinde değişiklik yapamaz.
• Seviye 15: Bu kullanıcı seviyesi tüm komutları çalıştırabilir, grafik arayüzüne ulaşabilir ve istediği yapılandırma değişikliklerini yapabilir.

Bir kullanıcının Seviye 15 yetkilerini kullanabilmesi için, özel yönetim alanına (privileged mode) geçmesi gerekir. Bu geçiş için aşağıdaki komut kullanılır:

switch#enable

Bu komut girildiğinde, bir parola sorulur. Doğru parola sağlanırsa yetki alanı değişimi sağlanır. Bu parola, yapılandırma alanında, aşağıdaki komut ile tanımlanır.

switch<conf>#enable password level [seviye] [parola]

ÖRNEK: switch<conf>#enable password 15 seviye15parola

Geçilen seviye sadece mevcut oturum için geçerlidir. Yeni bir oturuma giriş yapıldığında seviyenin artırılması için yeniden ‘enable’ komutu kullanılmalıdır.

Kullanıcı Komut Alanına dönmek için aşağıdaki komut kullanılır:

switch#disable

Kullanıcı kimlik doğrulaması RADIUS veya TACACS protokolleri kullanılarak yapılıyorsa, kullanıcının seviye 15 erişimi için gereken parola, harici bir sunucu da tanımlanmalıdır. Bu protokollerin kullanımı Kimlik Doğrulama belgelerinde anlatılmaktadır.

Komut Satırı Alanları

Cihazları daha verimli yönetmek için, komut satırı farklı alanlara ayrılmıştır.  Her alan kendi özel komut setlerini içerir.

Alanların sıralaması ilk erişildikleri nokta itibariyle, yetki seviyesine göre şöyledir:

1. Kullanıcı komut alanı
2. Yetkili komut alanı
3. Genel yapılandırma alanı
4. Arayüz yapılandırma alanı

Kullanıcı Komut Alanı

Yeni bir yönetim oturumu başlatıldığında, ilk ulaşılan alan ‘Kullanıcı Komut Alanı’ dır. Bu alanda sınırlı sayıda komuta izin verilir ve sadece yapılandırma değişimi olmayan, temel monitörleme, basit testler ve sistem bilgilerine erişim gibi  görevler yerine getirilir.

Kullanıcı komut alanı, cihaz adının yanında bir büyüktür işareti ile tanınır:

switch>

Cihazların varsayılan isimi kullanılan sürüme göre, ‘console’ ya da ‘switch’ olarak tanımlanmıştır. Bu isim Yapılandırma Alanında aşağıdaki komut ile değiştirilir:

switch<conf>#hostname [cihaz ismi]

Yetki Komut Alanı

Yetki Komut Alanı, yetkili kullanıcıların parola kullanarak geçebildikleri alandır. Bu alan, daha detaylı görüntülemeye ve yapılandırmaya izin verir. Güvenlik nedenlerinden dolayı parola girişi yapılırken, tuşlanan karakterler ekranda gözükmez.

Kullanıcı tanımı yapılırken yetki seviyesi 15 olarak tanımlanmış kullanıcılar, kimlik bilgilerini girdiklerinde doğrudan Yetki Komut Alanı’na girerler.

Seviyeleri 1 olan kullanıcılar, Yetki Komut Alanı’na giriş yapmak için aşağıdaki komutu kullanmalıdır:

switch>enable

Kullanıcı Komut Alanı’na dönüş için aşağıdaki komut kullanılmalıdır:

switch#disable

Genel Yapılandırma Alanı

Bu alanda çalıştırılan komutlar, tüm sistem üzerinde etkisi olan yapılandırmaları düzenlemek için kullanılır.

Genel Yapılandırma Alanı’na geçiş yapmak için, Yetki Komut Alanı’nda aşağıdaki komut kullanılır:

switch#configure

Bu komut sonucunda alan değişimi sağlanır. Genel Yapılandırma alanında, komut satırı aşağıdaki gibi gözükür:

switch(config)#

Bu alandan Yetki Komut Alanı’na geri dönmek için CTRL+Z kısayolunu ya da aşağıdaki iki komuttan birini kullanabilirsiniz:

switch(config)# exit

switch(config)# end

Arayüz yapılandırma Alanı

Bu alandaki komutlar sadece belli arayüzler üzerindeki yapılandırma için kullanılır.

Erişim (Line) arayüzleri: Yönetim bağlantılarını yapılandırmak için kullanılan komutları içerir. Bağlantı hızı, zaman aşımı ayarları gibi yapılandımalar burada ayarlanır. Genel yapılandırma Alanı’nda aşağıdaki komut kullanılarak giriş yapılır:

switch(config)# line [bağlantı tipi]

switch(config-line)#

VLAN Veritabanı: VLAN tanımlamaları için gereken tüm komutları içerir. Bu alana girmek için aşağıdaki komut kullanılır:

switch(config)# vlan database

switch(config-vlan)#

Yönetim Erişim Listeleri: Yönetim amaçlı erişim listeleri tanımlamayı sağlayan komutları içerir. Bu alana girmek için aşağıdaki komut kullanılır:

switch(config)# management access-list [isim]

switch(config-macl)#

Port kanalları: Birleşik portlar tanımlamayı sağlayan komutları içerir. Bu alana girmek için aşağıdaki komut kullanılır:

switch(config)# interface port-channel [sayı]

switch(config-if)#

Arayüz: Tekil arayüzler üzerindeki  tanımlamaları sağlayan komutları içerir. Bu alana girmek için aşağıdaki komut kullanılır:

switch(config)# interface [arayüz tipi] [arayüz numarası]

switch(config-if)#

Angora anahtarlar üzerinde farklı tiplerde arayüzler bulunmaktadır. Aşağıda arayüz tipleri ve komut satırında kullanılan kısaltmaları listelenmiştir:

• GigabitEthernet arayüzleri (10/100/1000 bits)— GigabitEthernet veya gi veya GE.
• TenGigabit thernet ports (10000 bits)— TenGigabitEthernet veya te  veya xg.
• LAG (Port Channel)— Port-Channel  veya po.
• VLAN— VLAN
• Tunnel—tunnel veya tu

Fiziksel arayüzlerin numaralandırmaları, cihaz üzerinde yazılmıştır. Yapılandırma sırasında istenilen arayüzü seçmek için,

[Cihaz Numarası/0/Arayüz Numarası]

şeklinde seçim yapılmalıdır. Cihaz bir yığın grubu içerisinde çalıştırılmıyorsa, numarası her zaman 1 (bir) olur. Eğer cihaz yığın grubu içerisinde ise, cihaz numarası önceden tanımlanan değerdir (unit-id).

Genel arayüz seçimi aşağıdaki şekildedir:

switch(config)# interface[ ][<cihaz-numarası>/]<0>/<arayüz numarası>}  | {port-channel | po | ch}[ ]<port-channel numarası > | {tunnel | tu}[ ]<tunnel numarası > | vlan[ ]<vlan-id>

Aşağıda farklı arayüzler için örnekler listelenmiştir:

switch(config)#interface GigabitEthernet 1/1/1

switch(config)#interface GE 1/1/1

switch(config)#interface gi1/1/1

switch(config)#interface FastEthernet 1/2/1

switch(config)#interface fe1/2/1

switch(config)#interface po1

switch(config)#interface vlan 1

 

Arayüz aralığı

Birbirini takip eden arayüzler için aynı yapılandırmaya ihtiyaç duyulduğunda, aralık seçilerek işlem yapılır. Aralık seçildikten sonra yapılan tüm değişiklikler, tüm arayüzlere uygulanır.

Aralık seçimi için aşağıdaki komut yapısı kullanılır:

switch(config)#interface range [ilk arayüz numarası – son arayüz numarası]

switch(config)#interface range gi1/1/1-5

Aralık seçimi yapılırken aşağıdaki örnekteki gibi farklı tipte arayüzler seçilebilir:

switch(config)#interface range gi1/1/1-5 , vlan 1-2

Komutların girilmesi

Komut satırında giriş yapılırken, ana komuta parametre olarak ilaveler yapılması gerekir. Örneğin ‘show’ komutu, anahtar yapılandırması ve karakteri ile ilgili bilgilerin görüntülenmesi için kullanılır. Bu komutun arkasına ilave edilecek parametreler ile, hangi fonksiyon ile ilgili bilgilerin gösterileceği belirlenir. Genel komut yapısı ve örnekleri aşağıdaki gibidir:

Ana komut + fonksiyonel argümanlar + parametreler

ÖR: show interfaces switchport  gi 1/0/1

Komutların girişi sırasında yardım almak için soru işareti (?) karakteri kullanılabilinir. Komut veya parametre yerine soru işareti karakterine basıldığında, kullanılabilecek kelimeler listelenir. Eğer komut veya parametrenin bir kısmı girildikten sonra soru işaretine basılırsa, girilen karakterler ile eşleşen olası kelimeler görüntülenir.

Önceden girilen komutları tekrar yazmadan kullanabilirsiniz. Klavyenizde bulunan yukarı ve aşağı tuşlarına basarak tanımlanmış derinliğe kadar geriye gitmeniz mümkündür. Konsol bağlantıları için varsayılan derinlik 10 komuttur. Bu değer istenilirse 256’ya kadar artırılabilinir. Ayrıca ‘show history’ komutu ile önceki komutların listesine ulaşabilirsiniz.

Yapılandırma sırasında girilen bir komutun geri alınması için aynı komutun başına ‘no’ anahtar kelimesi girilmelidir. Bazı komutlar için geri alma esnasında, parametrelerin silinmesi gerekebilir.  

Komut girilirken ‘TAB’ tuşuna bastığınızda, komut satırı arayüzü, girdiğiniz karakterle uyumlu komutları gösterir. Eğer uyumlu sadece bir komut veya parametre varsa, komut veya parametre tamamlanır. Eğer uyumlu komut yoksa herhangi bir değişiklik veya gösterim olmaz.

Komut için zorunlu olan parametreler girilmeden çalıştırmak istenirse, komut satırı arayüzü aşağıdaki hatayı verir.

(config)#interface

%missing mandatory parameter

(config)#interface

Klavye kısayolları

Komut satırı kullanımınız kolaylaştıracak, klavye kısayolları aşağıda listelenmiştir:                 

Klavye kısayolu	Tanım
Yukarı tuşu	Hafızadaki bir önceki komutu tekrar gösterir. Tekrar basıldığında önceki komutlara doğru görüntüleme devam eder.
Aşağı tuşu	Hafızadaki bir sonraki komutu tekrar gösterir. Tekrar basıldığında sonraki komutlara doğru görüntüleme devam eder. Son komutun ardından, boş satıra döner.
Ctrl+A	İmleci satırın en başına götürür
Ctrl+E	İmleci satırın en sonuna götürür
Ctrl+Z / End	Tüm alanlardan, Yetkili komut alanına dönüşü sağlar.
Backspace/Ctrl+H	Yazılmış olan son karakteri siler